Hij liep daar alsof de Lange Leidsedwarsstraat van hem was. Luttele seconden later werd zijn vaders motto realiteit voor Peter R. de Vries: 'liever staande sterven, dan op je knieën leven'. Dit is de man die opkomt voor het Nederlands recht, talloze mensen hielp en misdaadjournalistiek naar een ongekend niveau bracht. Maar dit is ook de man die ik liever weg zap op tv wanneer hij zijn verhaal doet, de man die ik eigenlijk maar irritant en bij vlagen arrogant vind. Die conclusie bezorgt me een ongemakkelijk gevoel. Een oordeel is snel geveld, kort door de bocht en zonder goede reden. Ik schaam me een beetje voor het feit dat ik zijn zelfverzekerde, in mijn ogen wellicht eigenwijze houding misschien nooit genoeg heb laten overstemmen door zijn daadkracht. Want ga er maar aanstaan. In een interview met Theo van Gogh, waarvan de beelden met de wetenschap van vandaag uniek zijn, zegt Peter vrijwel nooit bang te zijn geweest om doodgeschoten te worden. Risico van het vak zoals hij het noemt: 'Als je daarvoor op de loop gaat, moet je de hele dag in je bed blijven liggen of recensent worden. Veilig achter je computertje'. Nu is zijn hoofd op de koude Amsterdamse klinkers het grootst denkbare contrast met de crimefighter in RTL Boulevard, nog geen uurtje geleden. Ik ben opzoek naar iets van Peter. Geen grootse, meeslepende zaak maar iets kleins. Iets waarmee ik hem een heel klein beetje beter leer kennen. Zie het als een laatste eer, mijn manier om afscheid te nemen van een waardeloos vooroordeel. Ook al is het veel te laat.

Het is niet moeilijk om in de kritieke week waarin Peter vecht voor zijn leven, tekst en beeld te vinden over zijn loopbaan en privéleven. Kranten staan er bol van, in talkshows raakt men niet uitgepraat. Ik probeer zoveel mogelijk te lezen, lezen wat hem bezighield al die jaren, wat hij bereikt heeft en waarmee hij zichzelf onevenaarbaar maakte. Van Heineken-ontvoering tot Puttense Moordzaak en van Natalee Holloway tot zaak-Nicky Verstappen. Waanzinnig. Mijn respect blijft groeien, maar ik heb niet gevonden waarnaar ik opzoek ben.

Opeens valt mijn oog op een vrouwelijk silhouet, het blijkt de partner van Peter R. de Vries voor een interview dat ze twee dagen na zijn dood in volledige anonimiteit geeft aan de Volkskrant. Zij vertelt hoe Peter de gewoonte had om thuis briefjes met lieve woorden achter te laten, hij scheurde een stuk papier af van zijn notitieblok en pende snel een tekst voor hij de deur uitging. Het begon met briefjes op zijn partners hoofdkussen, maar op een gegeven moment verstopte hij briefjes door het hele huis; achter haar tandenborstel, in de vriezer of zelfs in een pan waar nog eten in zat. Zelfs na zijn dood duiken er nog briefjes op met de liefste teksten uit een goed hart. Ten tijde van het interview liggen ze - meer dan honderd stuks - uitgestald als een tapijt op de grond. Het dringt nu pas tot haar door hoe bijzonder en waardevol dit ogenschijnlijk kleine gebaar is. Ik concludeer dat dit was waar ik naar zocht. Iets kleins met een grootse lading. Ontroerend, echte liefde, meer waard dan welk oeuvre ook. Het grootste cliché is waar; oordeel nooit te snel. Ik ben blij je een beetje te hebben leren kennen, Peter. Je was een bijzonder mens.

Mark van der Meulen