Geen Stemwijzer of KiesKompas voor de gemeenteraadsverkiezingen op Ameland. Daarom besloot de redactie van De Amelander om acht thema’s uit te kiezen die belangrijk zijn de komende raadsperiode 2022-2026. We hebben die voorgelegd aan alle zes de Amelander partijen. Op die manier kan de kiezer een betere afweging maken voor hun stem op woensdag 16 maart. In dit artikel: CDA Ameland lokaal, dat een aantal jaar geleden is afgesplitst van de landelijke partij. Aan het woord lijsttrekker Jeroen de Jong. ‘Ameland moet weer in balans’, vat De Jong samen.
1.Bereikbaarheid van en naar Ameland
‘Het is een van de belangrijkste punten uit ons verkiezingsprogramma, zowel op de korte als op de lange termijn. In onze opinie is dat het baggercontract dat er ligt, ook zo moet worden uitgevoerd. In ieder geval tot 2030, tot de nieuwe concessie er is. Wat betreft de lange termijn, zouden wij heel goed kunnen begrijpen als de keuze valt op het optimaliseren van de huidige vaargeul. We zouden ook goed kunnen begrijpen als de aanmeerlocatie op de vaste wal verhuist naar Ferwert en we zouden eventueel ook nog kunnen begrijpen als die van Ameland verplaatst naar de Ballumerbocht. Hollum zien we als een lastig verhaal.
De afkalving bij Hollum zal helaas niet stoppen. Als je daar een aanlegvoorziening wilt creëren, dan maak je het gebied ook morfologisch anders. Dus we zijn bang – ook al is er een wens op Ameland om het die kant op te projecteren – dat Hollum niet haalbaar is. Dat kunnen wij dus ook niet beloven in een verkiezingsprogramma. Het CDA Ameland lokaal zet daarom in op de bestaande vaargeul, of een nieuwe aanlanding bij Ferwert. Als gemeente hebben we al heel veel geld geïnvesteerd in de bestaande haven in Nes. Dat heeft miljoenen gekost; dat zou weggegooid geld zijn. Een nieuwe locatie op Ameland vraagt hetzelfde.
De bereikbaarheid is voor ons het allerbelangrijkste. We moeten het eiland te allen tijde kunnen bereiken. Maar op welke manier kan het? In de Tweede Kamer is dit onderwerp al besproken en wij denken dat Den Haag kostentechnisch kiest voor het optimaliseren van de huidige route, met een ander baggerregime en andere schepen. En wat is bereikbaarheid? Dat is het op tijd varen van de veerverbinding. Voor de toerist is dat belangrijk, maar voor de Amelanders vinden wij het belangrijker. Dat betekent dat je te allen tijde met de boot mee moet kunnen. Dat is bereikbaarheid voor het CDA. Het is de levensader van ons eilanders.’
2. Vervoersvisie op het eiland
‘Ameland is een fietseiland. Daar investeren we ook fors in. Het CDA Ameland lokaal is van mening dat we dit verder moeten intensiveren. Met de veranderende toerist merken we toch op dat de mensen graag met de auto naar hun accommodatie willen reizen. Dat betekent dat al die auto’s de Waddenzee over moeten. Willen we dat? Het is een keuze om dat te verminderen, maar het is anderzijds ook een verdienmodel voor de vervoerder. In dat geval Wagenborg Passagiersdiensten. Wij zien dat het op het eiland en in de dorpskernen enorm druk is. Het CDA Ameland lokaal pleit daarom voor minder auto’s in de dorpen. Let wel: toeristische auto’s.
In Nes en de laatste jaren ook in Hollum, is er enorm veel loopverkeer. Eigenlijk kun je daar met een auto niet meer tussendoor. Ons punt hierin is dat wij zeggen: maak de dorpen autoluw. Om van Nes naar Ballum en Hollum te reizen, pakken toch veel mensen de auto. Ondanks dat er heel veel bussen rijden. De mensen willen toch de vrijheid houden om te gaan en staan waar en wanneer ze willen. Het CDA Ameland lokaal wil inzetten op meer verkeersborden die duidelijk aangeven waar er in het dorp parkeergelegenheid is.
3. Huisvesting
‘De huisvesting moet in balans blijven. Er moet vraag en aanbod blijven, haalbaar en betaalbaar. De voltallige raad heeft een aantal jaar geleden gezegd dat we woonruimte moesten creëren voor onze eigen inwoners, specifiek voor starters. De laatste vier jaar is er een woningcontingent neergezet, zowel in de sociale huursector als in de vrije markt. Hoe dat nu is, is het volgens het CDA Ameland lokaal in een goede balans. We zijn heel gelukkig dat we de Amelanders een kans gegeven hebben om een eigen (huur)woning te kunnen bemachtigen. Voor onze inwoners moet er altijd ruimte zijn, daar bouwen wij huizen voor als gemeente.
Een ander belangrijk punt op dit thema, is de huisvesting voor ouderen. In Buren hebben we Het Anker, in Nes Het Noorderlicht, Het Hofje in Ballum en de nieuw te bouwen De Stelp in Hollum. Maar de faciliteiten in Ballum, Buren en Nes, worden op dit moment niet allemaal gebruikt voor de doelgroep. Dat zou wel moeten. Wij willen de woningbouw voor ouderen op de bestaande locaties zelfs uitbreiden de komende vier jaar. Zo kunnen ook de inwoners van Ballum, Nes en Buren de mogelijkheid hebben om in hun eigen dorp te blijven wonen. Op die manier hopen we de hele doorstroom op Ameland weer op gang te brengen, want de huizen van deze mensen – vaak in de dorpskern – komen dan op de markt voor starters.’
4. Toerisme
‘Een heel belangrijk punt. Wat betreft de Amelander economie is het volgens het CDA Ameland lokaal duidelijk: de kippen met de gouden eieren gaan naar het slachthuis. De meeste Amelanders verdienen een heel dikke boterham aan het toerisme. Een heel dikke, belegde boterham. Maar dat opent ook de ogen van grootschalige projectontwikkeling. Die wil ook graag een graantje meepikken. Heikel punt: de directe werkgelegenheid die wij op Ameland altijd hadden, die gaat daarmee verdwijnen. En wat voegen extra toeristen toe aan Ameland? Ja, ze brengen meer geld in het laadje. Maar bij wie? Niet bij de Amelanders!
In de coronatijd hebben we ook te maken gehad met een andere, verwende gast. De gemeente heeft €25.000 – gemeenschapsgeld van Ameland! – uitgegeven om die gast op te voeden. Maar dat is geen gemeentelijke taak. Dit college en deze portefeuillehouder hebben op dit onderwerp een gaatje in hun hoofd. Wat wel duidelijk is: deze gast is niet de toerist die we op Ameland zoeken. Ook dat moet in balans zijn. Ameland moet volgens ons toerisme bieden aan elke beurs. Van de Duitse jeugdgroepen – de kraamkamer van de toekomstige toerist – tot campinggasten en de luxe toerist. De balans op dit thema is zoek.’
5. Duurzaamheid
‘Ameland wil zich graag duurzaam profileren. Maar wat is duurzaam? Waarom ontwikkelen we dan zulke grote projecten, die heel veel stroom en energie verbruiken? Waarom kijken we niet eerst naar het netwerk op Ameland, dat zwaar in het rood staat en alle duurzame energie niet kan verstouwen? Wat betekent het voor de natuur en de impact in het Amelander landschap en op de zee? Houden we elkaar niet voor de gek? Willen we op Ameland zelfvoorzienend zijn? Daar is het CDA Ameland lokaal niet op tegen. Maar stop dan ook met alle grote bouw op Ameland. Dit college is daarom helemaal niet duurzaam, het heeft boter op zijn hoofd. Gasloos Ameland staat daarom niet in ons verkiezingsprogramma.
Wat het CDA Ameland lokaal wél heel belangrijk vindt: als wij in de raad komen, gaan wij voor de volle 100% inzetten op de ruim 1.700 hectare rijksgronden die er hier op Ameland zijn. Die willen wij als CDA Ameland lokaal aankopen, net als voorheen de vuurtoren, de havens, de fietspaden en de strandovergangen. We willen beleid bepalen voor de rijksgronden en dan het beheer uitzetten bij diegenen die daar interesse voor hebben. De regie in eigen hand nemen, zeggenschap over ons eigen eiland en onze eigen natuur. De oorspronkelijke inwoners van Ameland weten heel goed hoe wij met de natuur om behoren te gaan. De vrije Heerlijkheid; we redden onszelf. Externe organisaties horen daar niets over te zeggen.’
6. Ouderenzorg
‘Wij zullen ervoor strijden dat mensen zo lang mogelijk op het eiland kunnen blijven wonen, tenzij het niet anders kan. Het CDA Ameland lokaal ziet de ouderenzorg eilandbreed, waar mogelijk. Dat geldt ook voor de reguliere zorg. We zien de nieuwe Stelp daarin als centraal punt, waar zware zorg kan worden verleend. Dat moet ook zo blijven. Maar daarnaast maakt het CDA Ameland lokaal zich er hard voor om tot je dood in je eigen dorp te kunnen blijven leven, indien mogelijk. Dat wil dus zeggen dat de faciliteiten voor de ouderenzorg in ieder dorp ook uitsluitend beschikbaar zijn voor de mensen waarvoor het is bedoeld en niet voor anderen.’
7. Eilandgebruiken
‘Met het vaststellen van de Waddenagenda 2050 heeft de zittende coalitie de vogel over het net laten vliegen. Het CDA Ameland lokaal heeft en zal zich blijven hardmaken voor onze eigen gebruiken. Elke Amelander is door zijn vader of familie grootgebracht met jagen, stropen, garnalen kruien, op het strand rijden, kievitseieren zoeken, netje zetten, staand want vissen, bramen en cranberry’s plukken. Met het tekenen van de Waddenagenda 2050, hebben we ons lot in handen gelegd van de diverse ministeries in Den Haag, de provincie en alle partijen die denken wat te moeten zeggen over het Waddengebied, vanachter hun bureau weg.
De fractie van het CDA Ameland lokaal had gehoopt dat de huidige raad en het college hier oog voor hadden gehad. Dat is uitgedraaid op een teleurstelling. Men begint nu pas te beseffen – maar dat zullen ze nooit toegeven – dat er een fout gemaakt is. Niets mag meer. Dat was ons niet overkomen. Never. Dat is het CDA, we vechten vanuit heel ons hart voor Ameland.’
8. Sport
‘Op een sporteiland als Ameland, moeten sportevenementen altijd kunnen doorgaan. Maar wel met een beperking, vinden wij als CDA Ameland lokaal. In de maanden december en januari, hoeft het voor ons niet. Laat die maanden voor de Amelanders zijn. Rust voor de natuur en tijd voor bezinning. Dat we onze tradities kunnen uitvoeren, de gemeenschapszin weer kunnen oppakken: de knutselclubs in De Toel c.q. Ons Hol, het klaverjassen, biljarten, darten, et cetera. Dat socializen vinden wij heel erg belangrijk. In 51 van de 52 weekenden per jaar, is er wel een activiteit op Ameland. Dat kan allemaal wel iets minder.’
Verder ziet CDA Ameland lokaal sport eilandbreed. We mogen ons gelukkig prijzen dat we zoveel diverse sportfaciliteiten op Ameland hebben. Dat moet ook zo blijven. Sport moet heel dichtbij zijn. De jeugd moet de kans krijgen om te sporten, het liefst dichtbij huis. Dat vermindert ook de verkeersbewegingen.’